Peygamber Efendimizden Hz. Ali’ye

1- Ya Ali! Kimseyi gıybet etme. Zira gıybet orucu bozar.

2- Ya Ali! Yalandan hazer et. Yalancılık yüzü karartır. Yalancılık imana zıttır.

3- Ya Ali! Söz taşımaktan sakın. Zira söz taşıyan Cennete giremez.

4- Ya Ali! Diline sahip ol. Dilini hayırlı olan sözlere alış­tır.

5- İnattan sakın. İnadın sonu nedamettir.

6- Hasetten sakın. Zira ateşin odunu mahvettiği gibi ha­set hasenatı mahveder.

7- Vay o kimseye ki güldürmek için yalanı irtikap eder.

* * *

Süfyan-ı Sevrî’den

1- Bir kimse yirmi beş sene tahsil etmeyince tefsir ve ha­dise el uzatmamalıdır.

2- Eğer insanların ağrazı dünyadan âri olarak ilim tahsil edeceklerine emin olsaydım, Allah rızası için evlerine gider öğretirdim.

3- Cidden âlim olanlar, ziyaretlerini zenginlere hasret­mezler.

4- Haksız sözleri tasdik eden dost değildir.

5- Kalp hulusu ile tahsil olunan ilim, ayn-ı ibadettir.

6- Çok adam vardır ki, suret-i haktan görünür, mü­­nafık­tır.

* * *

Ebu Nasr Beşer İbnü’l-Haris’ten

1- Elem ve kederlerden masun olmak isteyenler, kötü ta­biatlılarla konuşmasınlar.

3- Medihten hoşlanmak kadar ahmaklık tasavvur edile­mez.

Bu zât evli değildir. “Bu kadar âlim ve velî olmanıza rağmen sün­­neti yerine ne için getirmediniz?” diye ayıpla­yanlara şöyle der­di:

“Kalbimizi temizlemek farz olduğu halde, biz onu ya­pamadık. Sünneti nasıl yerine getirelim?”

* * *

Ebu Yahya Malik’ten

1- Bir köpek, fena ve kötü ahlâklı arkadaştan hayırlıdır.

2- Âhiret umuruna teşvik edecek arkadaş kalmadı. Şim­diki arkadaşlar, arkadaşının kalbini ifsat etmekten başka bir şeye yaramazlar.

* * *

Ebû Dürda’dan

1- İyilik kaybolmaz, fenalık unutulmaz.

2- Hayrın ne kadar ufak olsa da, yine işle.

3- İlim olmayınca insan muttaki de olamaz

* * *

Ubey ibni Ka’b’dan

1- Kitabullahı rehber edinenin hükmüne razı olun. Çünkü, Cenab-ı Nebi Aley­hissalâtü Vesselâm bize Kur’­ân’ı halef olarak terkeyledi.

2- Açlık nur, tokluk şehvet ateşidir.

3- Hakikati söyleyenlerin ne kadar muarız ve tahkir edi­cisi olsa, düşmanları dahi onların ulviyetini tasdik ederler.

* * *

Selman-ı Fârisî’den

1- Gece ibadetlerini bırakma

2- Sadık arkadaşını bir kabahatinden dolayı terk etme, zira o müsait bir zamanda hatasını telafi eder.

* * *

Talha bin Abdullah’tan

Çok zeliller vardır ki, hüsn-ü ahlâkı kendisini aziz eyle­miştir. Sû-i ahlâk bir vahşettir ki, neticesi vahimdir.

Hayasız bir ömürde hayır yoktur.

* * *

Hz. Ali’den

1- Seninle arkadaş olacak kimse; akıllı, fenalıklardan sa­kı­nan, sâfi, doğru ve dürüst kimse olmalı.

2- Halk arasında fenalıklar doğuracak sözler söyleme, dilini tut.

3- Senin hakkında bir fenalığa sebep olabilecek herhangi bir şeye bakmaktan gözlerini men et.

4- Dünyaya aldanıp da saraylar kurmaktan çekin.

5- Bir dostunun Allah’a sevgisi yoksa sadık bile olsa on­dan ayrıl.

6- Sırrın senin esirindir. Eğer onu ifşa edersen sırrına sen esir olursun.

7- Sır, bence anahtarı kaybolmuş, kapısı mühürlenmiş, ki­litli bir ev içindeki vediaya benzer.

8- Akıl din ile, din akıl ile beraberdir.

* * *

Abdullah bin Hasan’dan

1- Salihlerin bulunduğu yerlere rahmet nazil olur.

2- Cemal-i ilim cemal-i servetten efdaldir.

3- Kendini senâ eden kadir ve itibardan düşer.

* * *

İmam-ı Âzam’dan

1- Elli senedir halkla temas ederim. Ne günahlarımı affe­decek bir dost, ne de gazabımı teskin ve ayıbımı örtecek bir arkadaş bulabildim.

2- İlmi ve faydalı şeyleri bırakıp da cahiller ve kararsız adamlarla konuşmaya koyulmak ahmaklık gibidir.

3- İlmi tezlil etmeyin. Cahil ile ünsiyetten daha elim bir şey yoktur.

* * *

İmam Ahmed bin Hanbel’den

1- Affetmek izzet ve şeref kazandırır.

2- Af, nefsi kırar, şeytanı darıltır.

3- Affetmek izzeti ziyadeleştirir.

4- Peygamberimiz ümmetinin intikamcı olmamalarını em­retti. Akıllı olan nefsin ve şey­tanın emrine uymaz, Resu­lul­lah’ın emrine uyarak affet­mek ile ah­lâk­lanır.

5- Ayıbı olmayan dost arayan dostsuz kalır.

* * *

Ahnef bin Kays’tan

1- Halkın ayıbını gördüğünüz vakit kendi kusurlarınızı unutmayınız.

2- Sabır ile mürüvvet ve kanaat, ihsanla sehavetten efdal­dir.

3- Kibirliye karşı kibir etmek adeta sadaka vermek gibi­dir.

* * *

Zemahşeri’den

1- Büyük bir fenalığa karşı akla gelecek iyilik onu affet­mektir. Lakin en büyük iyilik fazla olarak kendisine iyilikte bu­lunmaktır.

2- Seni zemmedeni methetmen, ciğerpareni öldüren ada­mın oğlunu ölümden kurtarmak gibidir.

* * *

Hazret-i Aişe’den

İyi ahlâkın unsurları:

1- Halkla olan münasebette munis ve sadık olmak.

2- Ana-baba ve akrabayı ziyaret etmek.

3- İyilik edenleri mükafatlandırmak.

4- Komşunun, dostların, yakınların ayıplarını örtmek.

* * *

Muhyiddin-i Arabî’den

1- Birlik kuvvettir. Müslümanlar İslâmî bağlarla birbirlerine bağlanıp uzlaşırlarsa, yıkılmaz bir kale gibi olurlar.

Din düş­manlarının bütün tecavüzlerine, zulüm ve taarruz­larına, düş­manların hilelerine karşı koymak ve korunmakta muvaf­fak olurlar.

Ve dünyada en sadık dost ve en civanmert kar­deş ve arkadaşa nail olurlar.

2- Mürüvvet sahibi odur ki, halkın iyiliklerini görür, fena­lıklarını görmez.

3- Nefsinin noksanını görmekte kör olanın günden güne azgınlığa artar.

* * *

Hasan-ı Basrî’den

1- Düşmanını ezecek bir harekette bulunmak ister misin? Ona kendini düşman gibi gösterme.

2- Hasmın sitemini anlamamak hasma sitemdir.

* * *

Davut bin İsfehânî’den

1- Af aklın zekatıdır.

2- Kendini, nefsini beğenmek kadar ahmaklık olamaz.